Að selja kjöt beint frá Býli - Frá haga til maga. Gerum þetta að mottói.

Þessi  frábæra grein er á forsíðu nýja bændablaðsins.  Og ég segi þessi ósk bændanna er eins og töluð út úr mínu hjarta.

En ég hef ýmislegt að athuga við það umhverfi sem bændunum er gert að búan við. 

Til dæmis það að ef þeir ætla að selja kjötið til neytenda, þurfa þeir að slátra dýrunum í hvað kallast þetta; jú "viðurkennd aðstaða" Byggja þarf sérstakt hús fyrir slátrunina og það þarft að vera útbúið á sama hátt og viðurkennt sláturhús"

Komon. Þeir mega sem sagt éta kjötið sjálfir og jafnvel gefa ættingjum og vinum, en ekki öðrum.  Þeir mega sem sagt drepast en ekki hinir.  Hverslags bölvað kjaftæði er þetta eiginlega ?

Þetta ákvæði var örugglega sett á, á sínum tíma, til að SÍS gæti setið eitt að sláturhúsum.  Og það var sett á ef ég man rétt, til að hægt væri að selja kjötið úr landi.  Þá var krafist þess að það væru sérstakir staðlar, svo mætti flytja kjötið út.  Það hefur enginn dáið af því að éta lambakjöt, og voru þó sláturhús um allt land, bæði litil og stór.  Það er nefnilega eftirlit með slíkum, dýralæknar sjá um að allt sé í réttum farvegi og að hreinlæti sé gott. 

Hér er verið að draga úr einstaklingsfrumkvæðinu með fáránlegum reglum, sem eru ekki í neinu samræmi við annað.

Til dæmis, hér er slátrað hreindýrum, upp í óbyggðum, það er gert að þeim á hlaðinu hjá næsta bónda sem hefur leyfi til að taka á móti veiðimönnunum.  Eru þar sérútbúinn sláturhús ? Ónei, af hverju má þá skjóta dýrinn upp í óbyggðum, af hverju þarf þá ekki veiðimaðurinn að handsama dýrið, setja það í bíl, og aka í næsta sláturhús ? ókey aumingja veiðimaðurinn myndi þá missa af ánægjunni af að drepa dýrið og jafnvel týnast í leiðinni.

Og hvað með rjúpnaveiðimennina ? það hefur komið fram hér, að veiðimenn hafa viðurkennt að hafa drepið allt upp í 1000 rjúpur.  Ég þori að hengja mig upp á að þeir borða ekki allar þær rjúpur sjálfir, eða þeirra ættingjar og vinir.  Af hverju mega þeir slátra dýrum upp í óbyggðum og skjaklast með þær heim og selja í næstu búð.  Nú eða gæsirnar.

Menn verða að vera samkvæmir sjálfurm sér, þegar þeir setja lög og reglugerðir.  Annað hvort á að banna allt dráp utan sláturhúsa, eða leyfa.

Ég vil sjá að bændur fái að slátra heima og verka kjötið og selja.  Það á að gerast undir handleiðslu og umsjá dýralæknis.  En það á að gera skynsamlegar kröfur um hreinlæti, en ekki svona fíflagang, sem nú tíðkast. 

Það er ljóst að það er gríðalegur áhugi hjá bændum, segir Agnar.  Auðvitað, ég sé fyrir mér hve mikil upplyfting það yrði fyrir sveitirnar, ef bændur fengju að búa að því sem jörðin gefur þeim.  Jafnt skepnum, sem berjum og fiskveiði.  Þetta er þeirra framfæri, og þeir eiga bara að fá að búa að því. 

Ég veit ekki alveg hvernig við hinn almenni neytandi getur styrkt bændurnar, og þrýst á að þeir fái þessu óskamáli sínu framgengt.  En allar ábendingar eru vel þegnar hér.

Við verðum að fá þessu breytt.  Það setur styrkari fætur undir landbúnaðinn og gerir bændurna færari um að bjarga sér sjálfir.  Þeir duglegustu munu þá komast betur af, en skussarnir sitja eftir.  Þá má örugglega lækka styrkinn til þeirra, meðfram þessari aðgerð. 

En fyrst og fremst yrði þetta til að stórfækka flutningum sláturdýra á milli landshluta, og það er vel. 

P.S. það er reyndar dálítið sem ég ætla að bæta við hérna.  það varðar flutninginn á sláturdýrum.  Þau eru flutt milli landshluta, yfir sauðfjárveikivarnargirðingar og hólf.  Hvað margar slíkar verða á vegi þeirra er eftir því hvað langt þeir fara, en það geta verið upp i 6  - 7 girðingar.  Og niður út bílunum lekur svo drullan og hlandið úr þessum skepnum. 

Það sagði mér bóndi sem hitti slíkan bílstjóra, hann var í hádegisman í litlu þorpi á leiðinni.  Fyrir utan bílinn lak niður skítur og hland úr blessuðum skepnunum.  Hvað ertu búin að aka yfir margar varnargirðingar ? spurði hann bílstjóran og horfði á einn bóndann í nágrenninu ganga yfir sullið, upp í jeppan sinn og aka af stað.

Ætli þær séu ekki orðna fimm, sagði bílstjórinn.  Er þetta ásættanlegt ? Ég segi NEI:

Vaxandi áhugi á að selja lambakjöt beint frá býli. 

Nær allir sauðfjárbændur slátra einhverjum dilkum heima og er kjötið aðeins til heimabrúks, vegna þes að aðbúnaður til slátrunar er óviðunandi.  Einungis kjöt sem kemur frá viðurkenndu sláturhúsi má fara á almennan markað.

 

Agnar Jónasson í Stykkishólmi er verktaki hjá mörgum bændum við heimaslátrun á svæðinu frá Gilsfirði að Hvalfirði. Hann slátrar dilkum, flær og gengur frá kjötinu ef fólk æskir þess. Agnar sagði að vissulega mættu bændur slátra heima og selja sjálfir kjötið, en kostnaður við að koma upp viðurkenndri aðstöðu væri svo mikill að einginin einn bóindi leggur í það. Byggj ayrði sérstakt hús fyrir slika heimaslátrun og það þyrfti að vera útbúið á sama háttt og viðurkennt sláturhús.

 Áhugi á hverjum bæ. 

“En þlað er alveg ljóst að gríðarlega mikill áhugi er hjá bændum fyrir því að fá að selja heimaslátrað kjöt. Það er alveg sama við hvara sauðfjárbónda maður talar, allir eru inn á þessu og vilja að slakað verði aðeins á gildi varðandi slátrun.  Eins og þær eru núna er allof dýrt fyrir bændur að koma þeim upp”, sagði Agnar.

 

Hann segir að bændur á vesturslandi séu orðnir mjög leiðir á hve langt er í sláturhúsin.  Þeir flytja sláturfé sitt annað hvort til Selfoss, Hvammstanga, Blönduóss eða Sauðárkróks.

 Nokkrir saman eða heilu sveitirnar.  

!Ekki síst þess vegna eru bændur nú að tala um að taka sig saman nokkrir eða jafnvel heilu sveitirnar og koma sér upp litlu sláturhúsi, þar sem heimamenn vinni sjálfir og selji síðan afurðirnar beint.  Þetta tel ég raunhæft og þessari hugmynd vex fiskur um hrygg.” Sagði Agnar.

 

Þess má geta að Agnar tekur 600 krónur fyrir að slátra lambi en 850 krónur fyrir fullorðna kind.  Ef hann fær aðstoð heimamanna lækkar verðið. Hjá Sláturfélagi Suðurlands fengust þær upplýsingar að ef bændur vilja taka heim eitthvað af lambakjöti í sláturtíðinni kosti það 105 krónur á kílóið og þá er innmatur ekki með.

Þarna er því greinilega á ferðinni enn ein greinin þar sem bændur vilja selja beint frá býli, en sú alda er orðin býsna þung. 

Athugasemdir

[J. Einar Valur Bjarnason Maack , 6.11.2007 kl. 17:10]

Snilld.

Niður með þennan markaðs-kommúnisma. 

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 6.11.2007 kl. 17:18]

Já ég skal sko kaupa af þér læri Hanna Birna mín, þegar þar að kemur. 

Já J. Einar, þetta er óþolandi ástand bæði með bændurna og svo sjómennina.  Það er með ólíkindum hvernig staðið er að þeim málum líka.  Og svo segir bara þessi sjávarútvegsráðherra að sjómennirnir geti bara farið og málað.  Ég veit hvað ég vil gera við hann, en það er ekki birtingarhæft.

[Jóhanna Magnúsar- og Völudóttir , 6.11.2007 kl. 18:27]

Þú ert gangandi gáfnaljós Ásthildur...held það væri réttast að gera þig að einræðisherra (frú).. og koma kerfinu í sómasamlegt lag!  

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 6.11.2007 kl. 18:32]

Úbbs Jóhanna mín, veistu að það er enginn sál sem þolir slíkt.  Ég yrði búin að gera allskonar gloríur, áður en tækist að koma mér frá með hervaldi   Takk samt fyrir traustið.  Ég mun ekki þagna, svo mikið er víst. 

[kidda, 6.11.2007 kl. 21:55]

Aldrei veiktist maður í sveitinni þó að maður borðaði heimaslátrað. Og ekki veit ég til þess að fólk sem borðar bara heimaslátraðverði eitthvað veikari en aðrir, ef eitthvað er þá er alla vega mitt fólk hraustari en við sem borðum bara sláturhúsamat. 

Fyrir utan að þá yrði kannski loksins hægt að kaupa almennilegt beljukjöt ef bændur mættu selja beint. Hef annars aldrei getað skilið hvað verður um allt beljukjötið. Í sveitinni voru dýrindis kjöt í matinn sem kom af beljunum. Nema einu sinni, þá ver verið að éta uppáhaldsbeljuna mína að ég held. Þá var ég ekki svöng  

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 7.11.2007 kl. 00:52]

Nei beljukjöt er ekki til, það eru bara til beljur Ólafía mín. 

[Steingrímur Helgason, 7.11.2007 kl. 00:59]

Í reykhúsi nágranna míns á ég væna flís af feitum sauð, í formi nokkra verðandi hangilæra.  Hjá öðrum liggja nokkrir sperðlar sem að afgángur sauðanna þeirra var brytjaður í.  Fyrir rúmviku þá datt geldneyti eitt tvívetra inn á gólf hjá mér, sem að ég skar niður & saxaði í sjálfsvörn, með góðra granna hjálp.

Svona hefur það nú bara verið undanfarin árin hér í sveitinni, "& ekki dauður enn".

Ég hef einnig verið sekur um að hafa bæði drepið, fiðurflett, reytt & skorið, eldað & etið, eitthvað mikið af því fiðurfé sem að þú nefnir í ágætri grein þinni.

Ég & mín famelía er við fína heilsu þrátt fyrir það, & óska þér & þinnar þess hins sama.

 Tvískinníngshátturinn í þessu er alveg út úr frelsiskorti....

Déskoti góð skrif þarna hjá þér...

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 7.11.2007 kl. 01:14]

Takk fyrir það Steingrímur minn,  jamm ég er ekki dauð enn, þó át ég frá baræsku bara heimaslátrað kjöt, þar sem afi minn og pabbi höfðu alla tíð kindur og öllu var því slátrað heima, reykt saltað og fryst, líka soðið niður í krukkur.  Og ég er orðin 63ja ára og hef orðið minna misdægurt en margur annar þori ég að segja. einnig vor alltaf rjúpur á jólunum frá veiðmönnum sem skutu þær upp á fjöllum, og ekki er ég dauð enn, ekki einu sinni faðir minn sem veður níræður á næsta ári.  Svo þannig er það nú á þessum bænum.  Segi og skrifa.