Frá Haga til maga.

Þegar ég fór suður um daginn, þá mætti ég mörgum risatrukkum, upp á tvær til þrjár hæðir, oft með tengivagni aftaní.  Þessir risatrukkar fluttu fé í sláturhús.  Ég fékk sting í hjartað.  Þessar vesalings skepnur, hefur enginn spáð í hvernig þeim líður í þessum flutningum ? 

Ekki hef ég séð neins staðar mótmæli dýraverndunarsamtaka gegn þessum flutningum.  Eða finnst slikum það ekki taka því, þar sem búið er að dæma skepnurnar til dauða.  Og hvað með nautgripina sem fluttir eru í svona gámum langar leiðir, stundum beint úr hlýju fjósi til aftökustaðar.

Og til hvers er þetta allt saman ? Jú það er verið að hygla sláturhúsahöfum, alveg eins og útgerðarmenn hafa fengið fiskinn í sjónum, þá eiga sláturhúsahafar einkarétt á því að slátra.  Þó flytja þurfi dýrin langar leiðir.  Stundum velta þessi risavagnar og blessaðar skepnurnar deyja eða merjast. 

Og allt þetta gerist í nafni "hagræðingar" þó löngu sé vitað að stórar einingar séu ekkert hagkvæmari en smáar.

Ég vil vekja athygli á þessu vonda máli og hvetja dýraverndunarsamtök til að leggjast á árar og koma í veg fyrir svona flutninga í framtíðinni.

Hér þarf að endurskoða hvort ekki sé rétt að staldra við og lesa betur reglur Evrópusambandsins um heimaslátrun.  Ég las í Bændablaðinu að reglurnar væru túlkaðar allt of þröngt hér á landi, sennilega til að vernda þá sem vilja fá og stór sláturhús.  Í öðrum Evrópulöndum eru allstaðar til staðar heimaslátrun, þar sem bændur geta selt almenningi sínar afurðir.

Ég er viss um að ef leyfði yrði heimaslátrun og verkun á kjöti, þannig að bændurnir sjálfir fengju að slátra og vinna kjötið til sölu til almennings, þá myndi það hleypa miklu lífi í landbúnaðinn. Þetta yrði auðvitað gert undir eftirliti dýralækna.  En ég sé fyrir mér að bændur myndu sameinast um að slátra, og vinna kjötið sitt, og fólk gæti komið heim á bæina og keypt af þeim allskonar afurðir.  Það yrði þá örugglega ekki bara kjöt, heldur myndu þeir líka fara að búa til meira, osta, berjasaft og sultu, og markaðir myndu koma á fót nærri neytendum í nágrenni við þá bændur sem þannig stæðu að málum.  Það væri hægt að notast við færanleg sláturhús, eins og notast er við allskonar slátturgræjur. 

Svona skylti myndum við þá sjá víðar, og hægt væri að versla beint frá bændunum sjálfum. Þeir sem bestir væru, myndu geta selt mest, þar yrði eftirlitið í höndum neytenda.

Þessi glæsilegi markaður er rétt hjá afleggjaranum til Akraness.  Þarna gætir ýmiskonar handsverks og annars.  En mikið hefði verið gott að geta keypt aðrar afurðir eins og kjöt beint af bóndanum.

Mér finnst þetta frábært framtak, en mér skilst að það hefi ekki verið auðvelt að fá því framgengt.  Því hendur bænda eru bundnar af fáránlegum reglum og stöðlum, sem standast engan veginn neina skoðun eða skynsemi.

Ég er viss um að ef leyfð væri sala til almennings frá bændum, yrði það mikil lyftistöng fyrir bændurna og myndi hleypa heilmiklu lífi í sveitir landins, það væru góðar mótvægisaðgerðir.

Ég skora á bændur að flykkja sér um þetta Haga til Maga dæmi, og krefjast þess að fá að selja sínar vörur eins og aðrir.  Láta reyna á hvort það er ekki brot á stjórnarskránni að hefta svo frelsi þeirra, sem ljóst er að gert er í nafni hreinlætis og umhugsunar fyrir heilsu okkar.  Ég er allavega alveg óhrædd við að reyna.  'Eg vil geta keypt mér vambir og sláturefni, vélundu og annað af skepnunum í sláturtíðinni, beint af bóndanum, og ég vil geta keypt mér kjöt af nýslátruðu.  Ég vil líka geta keypt mér gott rauðvín heimabruggað af bóndanum, (berjavín, jafnavel rabbabarahvítvín).  Sultu, ábrystir, osta, skyr og allt hvað það nefnist. 

Við viljum íslenskt.  Og ég vil geta keypt það beint af býli.  'Eg vil líka sjálf ráða hvaða býli ég fæ að kaupa þetta frá.  Ekki sérvalið af einhverjum ráðamönnum sem skammta leyfum til sinna manna.  Sá sem er duglegastur og færastur í sinni grein á að bera mest úr býtum, og skussarnir mega eta það sem úti frýs. 

Og það á enginn að "EIGA" réttin til að slátra dýrum bóndans.  Hann á sjálfur að fá að ráða því hvernig hann hagar sínum markaðsmálum.

Íslenskur Sveitamarkaður það er framtíð landbúnaðarins.  Það er ég viss um.

Það er komið nóg af svona haftakörlum, sem hafa haldið bændum föngnum árum saman.  Nú er lag fyrir nýja tíma,  fara yfir haftastefnuna og gefa spilin upp á nýtt.  Bæði í landbúnaði og sjávarútvegi.  Koma svo !!!

Athugasemdir

[Ásdís Sigurðardóttir, 8.10.2007 kl. 15:04]

Heyr, heyr mín kæra. Mig hefur alltaf langað til að stoppa hjá þessari búð en aldrei látið verða af því, kannski næst. Góður pistill hjá þér. Vonandi lesa þetta einhverjir sem hafa um málið að segja. Æ, veistu einhvernvegin setja ég stór spurningamerki við alla pólutikusa þessa dagana. ???????????????

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 8.10.2007 kl. 15:12]

Æ já sama hér, maður er komin með ógeð á allri þessari græðgi.  Það er eins og það sé verið að hrifsa af okkur réttin til að vera til.  Stela af okkur þjóðareignunum og gera okkur að ölmusufólki í eigin landi.  Það er um það bil að vera komið nóg. 

[Jenný Anna Baldursdóttir, 8.10.2007 kl. 17:20]

Maður má láta sig dreyma, eihversstaðar er upphaf alls.  Því ekki þetta?  Ég varð nú skíthrædd við karlinn á hestinum, hehe, hann er svo Framsóknarlegur.  Merkilegt.. hehemmm.

[Kristín Katla Árnadóttir, 8.10.2007 kl. 17:24]

Guðni er nú bara myndarlegur á fákinum

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 8.10.2007 kl. 17:25]

Já alveg merkilegt  Guðna er ekki fisjað saman.  En hann er ef til vill aðeins og stór fyrir þennan tiltekna hest. 

[Greta Björg Úlfsdóttir, 8.10.2007 kl. 18:29]

Heyr, heyr, Ástríður! Góðar tillögur.

Hvernig væri að komið yrði á laggirnar markaði í Reykjavík þar sem maður gæti selt þær eigur sínar sem maður vill losna við, án þess að þurfa að borga okurleigu fyrir bás, eins og nú háttar í Kolaportinu (alla vega miðað við það verð sem maður fær fyrir skranið). Heyrði um mann sem er með bás þar og hefur sama og ekkert upp úr krafsinu annað en ánægjuna, því þetta er hans hobbý að selja í Kolaportinu. En auðvitað ætti hann að geta haft smá tekjur af að selja. Í Mjóddinni má bara selja eitthvað sem maður hefur sjálfur búið til, eins og kartöflur, harðfisk og postulínsvasa úr búð sem búið er að mála á blóm og gyllingu. Ekkert kompudót eða uppgerða hluti.

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 8.10.2007 kl. 18:35]

Já það mætti losa um hnútana víða held ég.  Þetta kassa þjóðfélag sem við erum búin að búa til, ætti í raun og veru að vera óþarft í okkar litla samfélagi.  Það þarf að gera fólki kleyft að skiptast á því sem það vill, þar sem það vill og án milliliða.  Ég hef á tilfinningunni að það sé alltaf verið að búa til einhverja milliliði, sem fá að græða á kostað fólksins. 

[kidda, 8.10.2007 kl. 20:18]

Alveg væri ég til í að geta verslað beint við bændurna. 

Hvað er til sölu  á þessum sveitamarkaði?

svona er að horfa ekki á sjónvarp þá missir maður oft af einhverju sem maður hefði verið til í að sjá. 

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 8.10.2007 kl. 20:19]

Takk Jóna Ingibjörg mín.  Ég hef lesið um þetta áhugamál í bændablaðinu, um átakið frá haga til maga, það er komið frá bændunum sjálfum.  Ég ræddi líka við konurnar sem voru á markaðinum.  Þær sögðu að það væri með ólíkindum hvernig reglurnar væru.  Þær mega selja vöflur í eldhúsinu hjá sér, ef þær eru með ferðaþjónustu, en alls ekki á markaði eins og þessum.  Þá er það allt í einu orðið hættulegt.  Þær töluðu um að það væri spennandi að fá að selja mat líka, framleiðslu frá eigin búum.  Vörurnar yrðu þá merktar bóndanum sem selur þær.  Við erum alveg sammála því að það þarf eftirlit og úttekt á hreinlæti og slíku, sögðu þær.  En að mega ekki selja það sem við framleiðum er óskiljanlegt. 

Ég er líka viss um að ef það mætti selja kjötvörur og önnur matvæli, þá myndi vera hægt að kaupa nýtt kjöt lengur.  Menn myndu bara slátra lengur heima, til að hafa ferskt kjöt á markaðinum.  Jafnvel alveg fram að jólum.  Og síðan myndu sumir hyggja á að hafa lömb tilbúin fyrir páskana líka.  Bóndinn gæti miklu betur stjórnað framleiðslunni, dýrin myndu hafa það betra, því þau yrðu ekki eins vör við örlög sín.  Og þar af leiðandi myndi fást betra kjöt.  Þetta þarf bara að skipuleggja.  Það verður að hugsa upp á nýtt, og fara að lesa reglurfarganið sem búið er að koma sér upp, og sjá að þar er þetta meira og minna allt heimilt, alveg eins hér og í öðrum Evrópulöndum.  Ef menn eru ekki bara að hygla einhverjum vinum, sem vilja gína yfir öllu.  Við eigum frabært fólk í sveitum landsins, vel menntað og hefur þekkingu og burði til að axla þessa ábyrgð, og ég er alveg sannfærð um að það er þjóðhagslegur ávinningur af því að virkja þannig einyrkjan og litlu búinn og sveitirnar. 

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 8.10.2007 kl. 20:25]

Það voru allskonar föndurvörur og til dæmis íslenskar ullapeysur, barnastærðirnar kostuðu bara 3000 krónur, og fullorðins 7000.- sem er gott verð, svo voru sultur allskonar og bara svo margt.  Það var gaman að fara þarna inn, svo var hægt að kaupa sér kaffi líka, og ræða við skemmtilegt fólk, sem vissi alveg hvað það vildi.  Þau hlógu til dæmis mikið að 200 þúsundkróna kallinum, sem var verið að bjóða þeim fyrir að flytja í burtu. 

[Kristín Katla Árnadóttir, 8.10.2007 kl. 20:26]

Elsku Ásthildur mín ég var að horfa á þig í kastljósinu mikið varstu falleg þú ljómaðir svo fallega.

[Hrönn Sigurðardóttir, 8.10.2007 kl. 20:29]

obbobbobb ekki hnjóðsyrði um Guðna.....

Annars alveg sammála þér

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 8.10.2007 kl. 20:38]

Hehehehe Hrönn mín, Guðni er flottastur

Takk innilega Kristín Katla mín. 

[HP Foss, 8.10.2007 kl. 20:56]

Á Klaustri var sláturhús frá SS. Það var lagt niður og ástæðan var sögð hagræðing í rekstir. Ekki væri hægt annað en leggja það niður til að ná þessari hagræðingu inn í reksturinn.
En SS fékk úreldingarbætur frá ríkinu til þess arna í boði Guðna ráðherra sunnlendinga....... vestan Þjársár . Féð er nú flutt á Selfoss.
 Var ekki nóg fyrir þá að fá hægræðinguna?
Þarna hefði ríkið átt að láta sveitarfélagið fá bæturnar.
En við Skaftfellingar áttum ekki þingmann. Þingmönnum er slétt sama um Skaftfellingana, sennilega eru þeir of stilltir. ( Bind vonir við Bjarna Harðar, ef hann er ekki skammaður fyrir skoðanir sínar)

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 8.10.2007 kl. 20:58]

Já það er þessi hagræðing HP Foss sem fær kalt vatn til að streyma niður hrygglengjuna á manni.  Hagræðing til hverra ? það er spurningin sem menn þurfa að spyrja sig að. 

[Anna Ólafsdóttir (anno) (IP-tala skráð) 8.10.2007 kl. 21:18]

Innlitskvitt og knús. Þú varst æði í Sjónvarpi allra landsmanna  - og BTW - sé oft Bændablaðið. Því er dreift í skólanum mínum. Það er fínt blað

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 8.10.2007 kl. 21:23]

Takk elsku Anna mín.  Mér þykir vænt um hrósið frá ykkur bloggvinum mínum.

[Solla Guðjóns, 8.10.2007 kl. 21:43]

Já það er engin lognmolla í hringum þennan Sveitamarkað enda alvöru Skaftfellingur á ferð.frænka hans Árna míns..

Það mætti alveg fara að taka undir þetta hjá bændum.Öllum til hagsbóta.

En skvísa rosa varstu flott í sjónvarpinu.

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 8.10.2007 kl. 22:35]

Já þetta voru kjarnakonur á ferð greinilega, og gaman að spjalla við þær.

Takk fyrir hrósið Ollasak mín.

[Anna Benkovic Mikaelsdóttir, 9.10.2007 kl. 00:19]

þú varst FLOTT í kvöld

[Steingrímur Helgason, 9.10.2007 kl. 00:55]

Mar var smá stoltur að sjá sína frjálslyndu skínandi þarna, þræti lítt fyrir það, & mikið stóðst þú þig nú vel.  Ert minn vonarpeníngur í næsta framboði.

Í minni sveit er þetta nú þannig að maður metur frystigetuna, hringir svo í einkavin sinn í landbúnaðargeiranum, minnir að að fjósið þarf náttúrlega að vera í sítengíngu við Bændasamtökin samkvæmt framsóknarlögum sem að virka náttúrlega ekki, þannig að haltast skal á ISDN fyrir sveitavarginn.  Einkavinir einkavæðíngarinnar græða nú óþokkalega skref fyrir skref á því yfir grunnnetið.

Díll okkar félagana í fámenninu heldur, enda löngu búið að loka kaupfélaginu í okkar heimabyggð. 

S.

[Þórarinn Þ Gíslason (IP-tala skráð) 9.10.2007 kl. 04:07]

Takk fyrir Ásthildur mín,ég held að næst verði að setja NAUT undir kallinn. Hann er orðinn svo búsældarlegur. Eftirá að hyggja, á traustum grunni skal byggja,(HESTUR , NAUT).

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 9.10.2007 kl. 08:11]

Takk Anna mín, gott að sjá þig hér aftur.

Takk líka Steingríimur minn.  Já auðvitað nýta menn sér ýmsar leiðir til að lifa af.  En það er alltaf betra að hafa hlutina upp á borðinu.  Leyfilega og skýrar reglur.  Það er mín skoðun.

Þói hehehe  naut!! jamm þú segir nokkuð

[Gló Magnaða, 9.10.2007 kl. 10:21]

Ég hef heyrt fólk tala um viðkvæmi þegar kemur að slátrun og það þýðir ekkert að láta svoleiðis. Maður lærði það í sveitinni í gamla daga að þetta er gangur lífsins. Við borðum hvort annað.  

En ég er algjörlega sammála með þennan langa akstur. Þetta er í mörgum tilfellum mörg hundruð kílómetrar og ekkert annað er níðingsskapur. Það er t.d. ekkert sláturhús á Vestfjörðum sem er skandall.

Flott í kastljósinu í gær og Tina er auðvitað snillingur. 

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 9.10.2007 kl. 10:32]

Takk Gló mín, og þér brá nú þarna fyrir líka

Það er nefnilega málið með flutningana, þetta eru mörghundruð kílómetra akstur með dýrin, stundum ofstaflað í bílana svo minni lömbin kafna, og svo er farið yfir fjallvegi og allskonar vegi, stundum komin hálka.  Ég skora á dýraverndunarsamtök að kynna sér þessa flutninga og stöðva þá.  Þetta hlýtur að stangast á við samþykktir um dýravernd.

[Matthildur Ágústa Helgadóttir Jónudóttir, 9.10.2007 kl. 14:50]

Er ekki bara málið að slá tvær flugur í einu höggi.  Fyrst við erum búin að "friða" fiskinn úr sjónum eigum við kannski eitt til tvö fullvinnsluskip sem mætti breyta í sláturhús.  Síðan er bara að sigla á milli hafna með búpeninginn. Auðvitað á að leyfa bændum að selja sitt heimaslátraða fé.  Ekki spurning.   

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 9.10.2007 kl. 15:54]

Þú segir nokkuð Matthildur   En það er auðvitað enginn spurning í mínum huga að fólk á að gera keypt matinn beint af býlinu, þar sem hann er framleiddur.  Ég treysti allavega bændum til að selja okkur ómengaðan mat, og ég treysti líka dýralæknum til að fylgja hreinlætinu eftir.