Ævintýri og æsingur.

Um ævintýri.

 

Hér logar allt bloggið og aðrir fjölmiðlar vegna vísnanna um "Tíu litla negrastráka". Og "Litli Svarti Sambó" fær að fljóta með.

Þessi hasar minnir mig óneitanlega á hamagang hér í fyrra, þegar fólk æsti sig ofan í tær yfir umræðum um innflytjendur. 

Við erum stundum svo öfgafull, og sjáumst ekki fyrir í hamaganginum.   Ekki að ég ætli mér að fara að leggja neinn sérstakan dóm á þessar vísur, sem ég las sem krakki og veit ekki til að hafi gert mér neinn mein, hvorki vitandi né óafvitandi.  Sumir segja að það hafi verið vegna þess að ekki voru til neinir þelgökkir menn hér á þeim tíma, það eru ekki rök í málinu að mínu mati.

 

En ég vil bara segja, ég er ansi hrædd um að það verði lítið um gömlu barnabækurnar í hillum fólksins sem býsnast hvað mest yfir litlu negrastrákunum, sem nú er búið að analýsera af mikilli nákvæmni og ákveða eins og í tilfelli Hans Klaufa og kó, að hér sé á ferðinni stórhættuleg bók, ekki minna hættuleg en öxin góða sem hefði getað fallið hvenær sem var.

 

 

Við skulum aðeins skoða málið.

Grimmsævintýrunum eru örugglega úthýst úr þeim bókahillum, því það er mjög skaðlegt fyrir börnin að lesa það sem þar stendur, til dæmis um Aulabárð og bræður hans, ekki eru það góð skilaboð, þar sem eldri bræðurnir sem báðir eru frekar skynsamir, eru hálshöggnir, vegna þess að þeir geta ekki svarað einföldum spurningum prinessunnar, en aulabáður, sem er nánast frekar illa gefinn, hann fær hana til að hlæja með aulagangi og hreppir konungsdæmið, er það nú til fyrirmyndar ?

Vonda stjúpan í Mjallhvít platar saklausa stúlkuna til að borða banvænt epli, misnotar traust hennar.   Ekki gott.  Og að lokum fær hún að dansa á eldhituðum járnskóm, til refsingar, flokkast það ekki undir pyntinga ? Ó jú.  Börnin okkar mega ekki fá neitt svona atferli inn í litlu kollana sína, því þau taka það bara upp, ómeðvitað ef ekki betur.

 

H.C. Andersen ?  Ónei hann kemur ekki til greina. Þar er til dæmis sagan um Eldfærin, þar heggur dátinn hausinn af kerlingargreyinu þegar hún er búin að leiðbeina honum að öllum fjársjóðnum. Hvetur það ekki til ofbeldis, ef maður setur það í samhengi við Negradrengina tíu?

Enid Blyton, nei hún kemur ekki til greina heldur, burt með hana úr bókahillunum.  Hún hvetur til kvenfyrirlitningar.  Strákarnir eru hetjur en stelpurnar standa sveittar við að elda, búa um og vaska upp.

Frank og Jói, æ nei út í tunnu með þær bókmenntir, þeir gefa líka til kynna að stelpur séu ekki samboðnar strákum.

Guð minn góður Tarzan er hér ennþá.  Út með hann. 

Harrý Potter, nei það er ekki hollt börnunum að fá það inn í hugsunina að til séu allskonar hulduverur, sem ekki eru til í raunveruleikanum.  Þau geta orðið veruleikafyrrt. 

Best að henda líka út Guðrúnu frá Lundi og slíkum, þar sem ímynd stúlknanna er dreginn niður í einhvern vesaldóm, þar sem stóru sterku mennirnir bjarga öllu.

Og við skulum fela Barböru Cartland, svo stúlkurnar okkar fái nú ekki einhverjar grillur í höfuðið. 

Ég fæ eflaust skömm í hattinn fyrir þetta innlegg mitt. Og það er reyndar ekki í alvöru gert, bara svona til að sýna að við getum ekki haft galdrabrennur og bannað alla hluti.  Það bara gengur ekki.  Ég er til dæmis viss um að allt þetta hafarí er besta auglýsing sem Negrastrákarnir tíu gátu fengið. 

Það sem gildir er að við sjálf séum vakandi fyrir því hvað börnin okkar lesa, og leiðbeina þeim til að verða sterkari einstaklingar.  Hjálpa þeim til að velja og hafna, þegar þau verða nógu stór til að gera það.  Það verður alltaf besti kosturinn. 

Þeir sem tala um að svona hlutir sjatlist inn ómeðvitað, skulu aðeins hugsa sig um, hvað með allar sjónvarpsauglýsingarnar ? Hvar á að byrja og hvar á að enda ? Það er allskonar áreiti á börnin okkar, sem og okkur sjálf.  Tíu litlir negrastrákar eru bara dropi í hafið, miðað við alvöru innrætingu, meira að segja allskonar tilboð við fermingar og skírnir, þessu megið þið ekki missa af, áreiti.

Og það sem meira er öll boð og bönn virka öfugt, það er alla vega mín reynsla. Þess vegna er það í okkar verkahring að sjá til þess að börnin okkar verði eins ónæm og hægt er fyrir allskonar innrætingu.  Það hefst ekki með því að banna eða æsa sig yfir einni bók fram um aðra.  Heldur að halda vöku okkar og kenna þeim að velja og hafna.

 

P.S. Gló mín takk fyrir þessar æðislegu myndir af Pumpkin.

Vetur og gróðursetning.

Getur það farið saman ? Já reyndar, svona snemma, og áður en frost er komið í jörðina.  En það er óneitanlega kuldalegt að sjá.

Já það er sannarlega ekki sumar eða sól.

En málið er, að þessar plöntur eru tilbúnar til að fara að vaxa strax næsta vor.  Þær hafa tíma til að róta sig í haust, fer reyndar eftir vetrinum.  Og svo geta þær byrjað sinn gróðurferil strax í vor.

Síðustu laukarnir fara svo líka niður í dag.  Tíu þúsund stykki, Ísafjörður verður fallegri en nokkru sinni fyrr í vor.

Svona var hið daglega útlit í morgun.

Ofan gefur snjó á snjó,

Snjórinn er sæng fyrir plönturnar.

Já svona er dagurinn í dag.  En það er samt notalegt að vita að laukarnir eru farnir ofan í moldina.  Og svo núna plönturnar.  Þó þær séu ekki alveg komnar niður. 

Nú væri notalegt að kúra inni og hafa góða bók til að lesa, þ.e.a.s. ef maður þyrfti ekki að vera úti að gróðursetja.