Veðrið og pólskt kvikmyndagerðafólk.

Veðrið í dag var frekar mikið að flýta sér.  En það kemur fyrir.

Tók þessar myndir seinnipartinn í dag.

Hefur snjóað dálítið.

Þá er notalegt að prófa hengirúmið  Það er bara vinsælt. 

En svo hringdi í mig góður kunningi Halldór nokkur Hermannsson, hann var með pólska kvikmyndamenn hjá sér, og þeir vildu endilega tala við einhvern um álfa og huldufólk, og þá er náttúrulega komið til mín.

Það var mjög gaman að ræða við þau.  Stórskemmtilegt fólk, allt tekið upp á kvikmynd.  Þau töluðu góða ensku.

Ég fékk að smella af þeim mynd.  Þau ætla að fara um landið og ræða við fólk.  En bara í minni samfélögum.  Við áttum notalega stund.  Ráðlegg fólki að taka vel á móti þeim, ef þau banka upp á, eins ef fólk hefur eitthvað fram að færa þá ættu þeir að hafa samband.

En svona er nú lífið.  Það eru ólíkir einstaklingar sem banka upp á hér hjá mér, svona óforvarendis.

Stubbur í stuði og lítil jólasaga.

Ég sit hér í leiðinda reikningum.  Búa til peninga það er reyndar frekar leiðinlegt, en þarf víst að gerast.  En stubburinn biður kærlega að heilsa ykkur.  Hann er búin að plata afa sinn til að setja upp hengirúm í sjónvarpsrýminu, og hefur það nice.  Svo getur hann líka lesið Harrý Potter.  Hann er mjög ánægður.

eins og sjá má hehehe...

En meðan ég grauta í reikningum, ætla ég að setja hér inn eina jólasögu fyrir ykkur.  Ég vil vara þá við sem ekki þola væmni.  En gjörið svo vel.

 

Ljós í myrkri.Hún sat í lítilli herbergiskytru, sem átti að kallast eldhús, smágerð stúlka.  Hún sagði ekki margt en hugsaði því meira, og nú var hún að hugsa um jólin.  Skammdegið þrengdi sér allstaðar inn, og ljósin í íbúðinni voru ekki nógu björt til að halda myrkrinu úti. Jólin ! það voru margir sem hlökkuðu til jólanna, en hvað hafði hún að hlakka til, hún vissi vel að það yrði ekki mikið um dýrðir á þessu heimili.  Mamma og pabbi unnu myrkranna á milli, en það var alveg sama hve mikið þau unnu, það stóð ekkert út af til að geta gert neitt nema rétt að skrimta.  Það sem kom upp úr launaumslaginu rétt dugði fyrir húsaleigu rafmagni og mat.  Fötin sem þau gengu í voru öll keypt fyrir lítið hjá Rauðakrossinum.  Mamma átti gamla saumavél, og stundum þegar hún var ekki of þreytt reyndi hún að breyta þeim þannig að það væri ekki eins auðsætt hvaðan þau kæmu.  Þetta voru auðvitað góð föt, en bara að maður vissi sjálfur hvaðan þau komu var nóg til að maður var ekki eins ánægður með að fá nýtt.  Litla stúlkan sat við gluggan og horfði út í myrkrið og  snjókomuna fyrir utan litla gluggann.  Það var napur næðingur og jafnvel Kári kuldaboli þrengdi sér inn um gluggann til hennar og hún vafði snjáðri peysu þéttar að granna litla kroppnum.  Hún var oft ein, vegna þess hve pabbi og mamma unnu mikið.  Hún vildi ekki bjóða neinum heim, því hún gat ekki hugsað sér að skólafélagarnir sæju hve heimili þeirra var fátæklegt.  Og það þýddi auðvitað að henni var ekki boðið heim til annara.  Jólin, það var eitthvað svo dapurlegt að hugsa til þeirra, allt umturnaðist einhvernveginn, allar skreytingarnar og auglýsingarnar, kaupið þetta, kaupið hitt, og jólagjafa auglýsingarnar,   maður varð svo dapur, vegna þess að það voru engir peningar til að gera sér dagamun.  Að vísu vissi hún að þær mamma myndu fara á skrifstofu mæðrastyrksnefndar á aðfangadag eftir fjögur, þegar mamma kom heim úr vinnunni og standa þar í langri biðröð til að fá jólamatinn.  Veislumat sem þau fengu aðeins einu sinni á ári.  Æ þetta er allt svo tilgangslaust hugsaði barnið, hún var níu ára og það var eins og allar heimsins áhyggjur hvíldu á henni.  Hún hugsaði um skólafélagana, sérstaklega eina stúlku, foreldrar hennar voru mjög rík, þau áttu einbýlishús og þrjá bíla, Jórunn fékk allt sem hún óskaði sér.  Hún gekk alltaf í fötum sem voru í nýjustu tísku.  Hún kom meira að segja stundum í leigubíl í skólann.  Ó hvað hún öfundaði Jórunni.  Hve gott átti hún að vera svona rík og vinsæl. Allar stúlkurnar í bekknum vildu vera vinkonur hennar, og eltu hana hvert sem hún fór.  Þær ekki svo mikið sem litu í áttina til hennar hvað þá meira.  Hún var eins og lítil mús sem reyndi að láta sem minnst fyrir sér fara, þó þráði hún að vera með, vera ein af þessum glæsilegu glöðu stelpum.   Bara ef við værum rík og allir vildu þekkja okkur hugsaði hún dapurlega.  Ég vildi óska að  við myndum vinna í lottói eða eitthvað kraftaverk gerðist.

Allt í einu var drepið á dyr, stúlkan hrökk upp úr hugsunum sínum.  Hver gat verið að banka á dyrnar hjá þeim, meira að segja sölumenn sneyddu hjá þessari fátæklegu hurð.  Hún fór hikandi til dyra og opnaði.  Úti stóð Jórunn, hún var ekki svo snyrtileg núna, hárið allt í óreiðu og augun rauð og þrútinn. 

Má ég koma inn spurði hún hikandi. 

Já .. já auðvitað gjörðu svo vel, sagði stúlkan, hún var svo hissa að hún vissi ekki hvernig á sig stóð veðrið.  Datt ekkert annað í hug til að segja. 

Jórunn smokraði sér inn um dyrnar, fyrirgefðu að ég skuli koma svona en ég vissi ekki hvert ég ætti að fara, svo datt mér í hug að ég gæti komið til þín. 

Hingað? spurði litla stúlkan undrandi; til mín?

Já sagði Jórunn, mér líður svo illa, ég var ein heima og það var einhver maður alltaf að hringja í númerið okkar hann var svo dónalegur að ég þorði ekki að vera heima. Jórunn gekk inn í íbúðina og litaðist um, litla stúlkan skammaðist sín fyrir hve allt var fátæklegt, en Jórunn virtist ekki taka neitt eftir því.Hvar eru pabbi þinn og mamma? spurði stúlkan til að segja eitthvað.    Æ þau eru einhversstaðar úti að skemmta sér.  Ég veit ekki hvar þau eru, og það er slökkt á gemsunum þeirra.  Þau verða líka alltaf svo pirruð ef ég ónáða þau.  Pirruð, hugsaði litla stúlkan, og hún hugsaði með sér að aldrei voru pabbi hennar og mamma pirruð eða reið við hana, hversu þreytt sem þau voru og ergileg, þá fann hún aldrei annað en kærleik og hlýju frá þeim.  Já sagði Jórunn, ætli þau séu ekki einhversstaða í jólaglöggi, það er svo mikið um svoleiðis veislur fyrir jólin, og þau þurfa að mæta allstaðar til að fylgjast með.  Fylgjast með?  Já þú veist til að detta ekki út úr félagsskapnum, þau þurfa alltaf að passa sig á að umgangast rétta fólkið og móðga ekki neinn, pabbi segir stundum að það sé full vinna að hafa alla góða í kring um sig.  Þetta var undarlegt, þvílíkt fánýti hugsaði telpan.  Hún þorði samt ekki að segja það upphátt.  En af hverju komstu til mín, spurði hún, og hugsaði um allar fallegu vinkonurnar sem alltaf voru eins og suðandi bíflugur í kring um Jórunni í skólanum.  Æ þær! Þú skilur þetta ekki , en það er ekki hægt að leita til þeirra, því ef þær halda að eitthvað sé að, þá mega þær ekki umgangast mig lengur.  Hvað segirðu ? Lifið þið þá í einskonar glansmynd spurði litla stúlkan undrandi.  Já veistu ég hef oft hugsað um það, sagði Jórunn.  Það má aldrei tala um það við neinn ef manni líður illa, og mamma og pabbi hafa alltaf svo lítinn tíma, þegar þau eru heima. En veistu að þegar ég fór að hugsa um hvert ég gæti leitað, þá fór ég að hugsa um þig.  Þú ert alltaf svo alvörugefinn og róleg.  Það er eitthvað svo raunverulegt við þig.  ‘Eg hef öfundað þig lengi fyrir að geta bara verið þú sjálf.  Þetta hafði stúlkunni aldrei dottið í hug, að nokkur gæti öfundað hana.  En kannski var glansveröldin ekki svo eftirsóknarverð þegar allt kom til alls, kannski var betra að geta verið maður sjálfur og hafa það sem maður á, heldur en að reyna að teygja sig sífellt eftir tunglinu.  Það var einhvernveginn eins og ljósin yrðu bjartari, og hún heyrði ekki lengur gnauðið í vindinum.  Hún brosti, ég ætlaði einmitt að fara að fá mér heitt kakó og brauð, viltu ekki fá líka, sagði hún.  Jú takk ég finn að ég er orðin svöng, sagði Jórunn og brosti á móti.  Þær þrengdu sér inn í litla eldhúsið og brátt sátu þær þar og gerðu kakói og brauðsneið góð skil.  Stúlkan litla vissi einhvernveginn að héðan í frá myndi henni líða betur, hún hugsaði með ástúð til foreldra sinna og litla heimilisins, hér var öryggi og hlýja,  þótt heimsins gæði vantaði, þá var eitthvað til sem aldrei yrði frá henni tekið og hún vissi líka að hún hafði eignast vinkonu og  hún vissi að þær myndu styðja hvor aðra í lífsins ólgu sjó.  Þær brostu báðar, þessar tvær níu ára stúlkur, svo ólíkar en höfðu svo margt að gefa hvor annarri.  Án þess að þær tækju eftir því leið bjartur ljósgeisli upp frá fátæklega eldhúsinu og alla leið til himins, Guð! sagði björt og falleg ljósvera,  ég hef gert góðverkið mitt fyrir þessi jólin.

 

Viðurkenning, gott veður og óbeisluð fegurð.

Stubburinn kom heim úr skólanum aldeilis glaður.  Hann var með viðurkenningu í ljóða og smásögusamkeppni sem var haldinn í skólanum. 

Auðvitað tók amman mynd af þessum sigurvegara. 

Hér er svo ljóðið;

VOR:

Sólskin og trén blómstra,

blómin verða fallegri en nokkru sinni fyrr.

Það er að koma vor.

Það rignir og regboginn kemur.

Veturinn fer.

Ég einn í þessu ljósi og fegurð.

 

Svo fór hann niður í Pennann, þar fekk hann nammi, af því að við amma og stubbur erum svo miklir Harrý Potter aðdáendur, og amma keypti bókina í gær.  Svo hann kom heim aldeilis rogginn með sælgæti í poka, verst að það voru ekki fjölbragðabaunir Berta, sagði hann.  Ætli einhver eigi uppskriftina að þeim.... spurði hann svo

 

En svo nokkrar myndir frá því í dag.  Hér er gott veður og hlýtt.

Fallegur dagur.

Þetta er það næsta sem við komumst að sjá sólina á þessum árstíma.  En hún er þá ekki í augnhæð eins og annarsstaðar á þessum árstíma.

En svo ein gleðifregn í viðbót.  Næsta sunnudag, klukkan tuttugumínútur yfir níu um kvöldið ef ég man rétt, verður heimildarmyndin óbeisluð fegurð sýnd í sjónvarpinu.  Þannig að þeir sem áhuga hafa á að sjá venjulegt fólk á Íslandi blómstra, og fá smá hlátur i sinnið, þá skuluð þið endilega taka þennan tíma frá.  Ég get lofað ykkur að honum er vel varið. 

 P.S. ef ykkur finnst að myndgæðum hafi hrakað, þá er það af því að vélin mín góða skemmdist, og ég þarf að senda hana í viðgerð. En ég á sem betur fer aðra.  En hún er ekki eins góð.  Ég og Canon vorum svo góðir vinir.  Vonandi verður hægt að lækna hana fljótt og vel. 

Dagur íslenskrar tungu og gamlar myndir.

Á  íslensku má alltaf finna svar

og orða stórt og smátt sem er og var

og hún á orð sem geyma gleði og sorg,

um gamalt líf og nýtt í sveit og borg.

 

Á vörum okkar verður tungan þjál

þar vex og grær og dafnar okkar mál.

Að gæta hennar gildir hér og nú

það gerir enginn nema ég og þú.

 Þórarinn Eldjárn.

 

Dagur íslenskrar tungu, er líka dagurinn okkar, sem hér notum tungumálið til að tjá okkur, hið ritaða mál.  Við þessi smáþjóð erum heppinn að eiga málið okkar ennþá.  Þrátt fyrir sífellda áreitni og viðleitni til að blanda hana öðrum málum.  Einkum ensku.  Skotar og írar töluðu geilísku hér áður og fyrr, í dag eru bara þeir sem eldri eru sem ennþá kunna það mál.  Enskan hefur alveg tekið yfir.  Sama gæti orðið um finnskuna.  Í Finnlandi skiptist þjóðin í sænskumælandi og finnskumælandi finna.  Það eru einhverjar reglur um að ef svo og svo mikill hluti er sænskumælandi í samfélaginu verða öll skilti að vera á báðum tungumálum.  Það þarf að texta sjónvarpið.  Eða svona var það allavega.  Ég hugsa að sænskan verði ofan á í tímans rás í Finnlandi, þar sem það mál er líkara norðurlandamálunum en finnskan.  Þannig að svo gæti farið að sama yrði um finnskuna og gelískuna.  Þetta er bara svona spekulasjónir ég er enginn sérfræðingur um tungumál, en ég hef dvalið í Skotlandi og veit að skotum þykir vænt um gamla málið. Í Finnlandi var dálítill rígur milli málsvæða, þar sem finnskumælandi finnar vildu ekki læra sænskuna.  En þetta getur svo sem allt verið í þátíð í dag.  En svona kom þetta mér fyrir sjónir á sínum tíma.

Þess vegna er ég stolt yfir að okkar ylhýra mál er ennþá tiltölulega hreint, en það verður sífellt flatara og fátækara af orðaforða, eftir því sem tíminn líður.  En það er okkar sjálfra að halda því vakandi og kjarnyrtu.  Reyndar var það danskur maður sem við getum þakkað að hér varð ekki danska ofaná, þegar fyrirfólk í landinu talaði bara dönsku af því að það var miklu flottara.  Þessi séríslenska snobbárátta, sem ennþá loðir við okkur.  Að allt sé betra og flottara sem kemur utan að.

En sum sé, við þessi smáþjóð við eigum okkar eigin tungu, og það er ekkert sjálfgefið í þessum heimi, við skulum ekki gleyma því.

Krossgátur er eitt tæki til að viðhalda kunnáttu tungunnar.  Og krossgátur eru leikfimi hugans, vinnur gegn gleymsku.  Þær eru því góð afþreying.

En ég var að skanna inn gamlar myndir í gærkveldi, og ég bara verð að setja hér inn eina mynd fyrir hana Rannveigu Höskuldar bloggvinkonu mína. 

Rannveig mín er er nokkuð viss um að þú hefur ekki vitað af þessari mynd af þér Steinunni og Snorra.  En ég hef verið víða með myndavél, og byrjað snemma.

Og svo fyrir hana Önnu frænku mína í Svíþjóð.

Mér hefur alltaf þótt vænt um þennan fjörkálf. 

Hér er hún mamma mín, með mig eða Nonna bróður einmitt í Tangagötunni, næsta húsi við Þóru ömmu þína.

Þessa tók ég nú ekki, hehehe.... en þetta er frá forsetaheimsókn til Ísafjarðar sennilega einhvertíma um 1950 og eitthvað.  En hvaða reffilegi karl skyldi nú stika þarna á götunni til hliðar  Sjálfur afi okkar hann Júlíus Geirmundsson, hvað annað. 

Segi bara gleðilegan dag íslenskrar tungu. 

Fjöll og ævintýri.

Eins og sést þá hefur snjóinn tekið heilmikið upp úr fjöllunum.  Þessar myndir voru teknar nú um hádegið.

Hér er lítill sólargeisli sem var hjá ömmu í pössun í gær.  Alltaf jafn yndæl.

Og ömmustubbur hjálpaði auðvitað til, svona þegar hann var ekki að læra heima, fara í sund og Thai Quan Do

Ég get sagt ykkur í trúnaði, að það er ekki langt í gelgjuna á þessum bæ.

 

Svo voru Jón Steinar og Ólöf að ræða um nýja hlið á fjöllunum í gær.  Og þar kemur ýmislegt í ljós.

Listamaðurinn Jón Steinar var ekki lengi að sjá út að þetta líktist trölla.  Og mikið rétt, það er bara heilmikill svipur hehehe

Þessi er óræðari, gæti verið úr Hringadróttinssögu.  Ogri eða eitthvað skrímsli úr iðrum jarðar.

 

Sem minnir mig óneitanlega á að Harrý Potter kemur út í íslenskri þýðingu í dag. Ég er reyndar búin að láta taka frá bók fyrir stubbinn, sjálf gat ég ekki beðið og las hann á ensku.  Og nóta bena, það er ALVEG ÓHÆTT AÐ LESA  ef einhver er hræddur um slæman endi.

Fjöllinn enn og einu sinni.

Veðrið var líka gott í dag.  Tók nokkrar myndir fyrir fjallafólkið mitt.

Tvö fyrir eitt.

Og stubbur þarf að læra, litli bróður hjálpar til.  Það þarf að kveikja ... og slökkva á lampanum og svona hehehe... Og svo að teikna óla prik. 

Annars birtir ótrúlega mikið þegar snjórinn leggst yfir. 

Vor siður.

 

Vor siður er upprunaleg trú Íslendinga, á æsi og vani, forna guði norrænna manna, frjáls alþýðutrú og hluti af goðakerfi Indóevrópskra þjóða, t.d. skyldur Búddatrú. Hann kallast skemmtilega á við lífsviðhorf nútímamanna. Hann er ekki bundinn við æsi eina, því tigna má aðrar verur, svo sem landvættir, eða mátt og megin, þ.e. lífið sjálft.

Tákn ásatrúar er hringurinn. Siðurinn byggist á hringferlinu eilífa, öflum náttúru og lífs, þar sem hver hringur er nýr. Við erum sjálf hluti af því ferli – ekki yfir það hafin.

Í hringnum er ekki andstæðan gott;illt. Allt er afstætt, hvað grípur inn í annað. Sé mótsögn, er hún sívirkt líf; óvirkur dauði. Sömu öflin skapa og eyða. Einstaklingurinn er háður örlögunum og fær þeim ekki breytt en hann ræður hvernig hann bregst við þeim.

Grundvallarþáttur er einnig ábyrgð hans á sjálfum sér og gerðum sínum, ætt sinni og þar með öllum mönnum. Hringferlið felur í sér lok eins skeiðs og upphaf annars. Í ragnarrökum falla menn og goð og jötnar og jörðin sekkur brennandi í sæ. En hún rís á ný iðjagræn og allt líf endurnýjast. Manninum ber að vera í liði með öflum lífs og sköpunar en mæta örlögum sínum af æðruleysi.

Ásatrúin leggur áherslu á að lifa í sátt við náttúruna. Allt sem við gerum móður Jörð gerum við sjálfum okkur og börnum okkar.

(Þetta er tekið úr riti Ásatrúarfélagsins.)

En þetta er líka tími Kristinna manna. Aðventan er tími kyrrðar, íhugunar og undirbúnings fyrir fæðingu krists.

Sumum veitist þessi tími erfiður, hann er dimmur og oft þungur, en samt einhver eftirvænting í lofti. Og sumir eiga litla von í hjarta sínu.

Við þurfum að gefa þeim ljós í tilveruna, ekki gleyma þeim sem verða undir í lífsbaráttunni. Þeirra er mest þörfin á að við hugsum til þeirra.

Við ættum ef til vill alltaf að lesa söguna um litlu stúlkuna með eldspýturnar fyrir hver jól. Það er okkur holl og þörf lesning. Sú saga sýnir okkur inn í líf þess sem ekkert á, og litlar væntingar hefur til lífsins. Þeirrar manneskju sem alltof margir hafa gleymt í önnum innkaupa, og undirbúnings fyrir jólin.

Einhver málverji sagði um daginn frá góðum sið hjá fjölskyldu sinni að leggja á borð fyrir einn enn. En það væri í rauninni miklu betra að það sæti stæði ekki autt, heldur sæti þar einhver sem við gætum miðlað af nægtum okkar.

Það sem þér gjörið yðar minnsta bróður, það gjörið þér mér.

Megi þessi tími vera ykkur öllum góður og gæfuríkur.

Jólahugvekja.

Hátíð ljóss og lita,

lýsir dimma jörð.

Það vinur skaltu vita

að völt er mannsins gjörð.

 

Í djúpi morgundagsins

ef drungi í sálu býr,

af sorgum sólarlagsins,

þá löngun áfram knýr.

 

Að vilja vaka og vinna

og verja fast sitt leg.

Því sóknarfæri sinna

að sækja fram á veg.

 

Í miðju drungans dapra

er dásemd – jólaljós.

Sem eyðir nístings napra

norðri – frostsins rós.

 

Og lætur blíða bera

oss blessun yfir hjörð,

þá von mér viltu gera,

og vekja Ísafjörð.

Veðrið í dag á Ísafirði og nýr vefmiðill.

Veðrið í dag var gott, það var held ég spáð einhverjum hryssingi með snjókomu, en reyndin var önnur.

Smá skýjadans.

Og gleiðarhjallinn tignarlegur.

Sólin sést ekki lengur nema í smáljósbrotum.

Svona.

En svo koma tvær myndir fyrir Önnu frænku mína Stefánsdóttur.

Hér stóð húsið hans Júlíusar afa.  Það var rifið fyrir mörgum árum.

En ég er næstum viss um að þetta hús var húsið sem Þóra amma þín bjó í, og Stebbi skó.  Svona smá sárabót elsku frænka mín. 

Að lokum langar mig að benda fólki á ljómandi flottan nýjan vef sem heitir Skutull. http://www.skutull.is/ 

En þar hefur frábært fólk tekið sig saman um skrifa og halda honum úti.  Allt í sjálfboðavinnu.  Það er alveg einstakt.  Og ég segi bara innilega til hamingju með flott framtak.

Eigum við að spara þessi jólin.

Hvernig væri nú að fólk tæki sig saman um að lámarka jólagjafirnar í ár.  Tæki upplýsta ákvörðun um að gefa ódýrari gjafir.  Ekki endilega ómerkilegri.  Það gæti til dæmis verið eitthvað heimagert, af kærleika og góðsemi.  Eða bara að gefa tíma saman.  Til dæmis eldri borgara í ættinni, ég er viss um að slíkum þætti miklu vænna um að fá fjölskylduna í heimsókn, með nokkrar smákökur og knús, heldur en eitthvað sem of mikið er til af.  Nú eða hlýja vetlinga, sokka eða eitthvað nytsamlegt, en sem ber vitni um umhyggju á ástúð.

Það er líka hægt að gefa myndir, eða litla jólasögu af fjölskyldunni. 

Látum ímyndunaraflið ráða jólagjöfinni í ár, ekki upphrópanir auglýsendanna, eða skrautlegar hillur dótabúðanna.  Við getum breytt þessu æðisgengna kapphlaupi.  Við getum gefið frumlegar gjafir sem við höfum sjálf útbúið, eða látið gera.  Ætli slík gjöf nái ekki meira til hjarta viðtakandans.  Ég man eftir þegar börnin voru lítil og við áttum ekki of miki ð af peningum handbært, að ég bjó til dúkkur fyrir þau.  Ein af þeim var hann Óli hann var prjónaður í ýmsum litum, Óli varð strax uppáhald, þó hann væri hvorki fallegur né dýr.  Og þegar eitt barnið fótbrotnaði og varð að vera á spítala í nokkrar vikur, þá vildi hann hafa Óla  með sér.  Þá hafði einn fóturinn týnst, og það var kominn gamall ullarsokkur í stað fótar.  En hann var mjúkur og hlýr hann Óli.

 

 

 

Svo má ef til vill gera eitthvað skemmtilegt við peningana sem sparast á þessu.  Eitthvað sameiginlegt fjölskylduboð, eða út að borða eða eitthvað sem maður gerir ef til vill ekki daglig dags.  Nú eða bara eiga meiri ró, vegna þess að vísakortið brann ekki yfir.

Látum þessi jólin verða kærleiks - og gleðijól, en ekki Jólin hans Mammons.  Við getum alveg breytt þessu.

 

Jólagjöfin í ár

Svifryk og trjágróður.

Sá hér góða grein í Laufblaðinu, fréttablaði SKógræktarfélags Íslands frá 2005.  En stendur fyrir sínu enn þann dag í dag samt sem áður.  Nú í allri umræðunni um svifryk og nagladekk.

 Hvernig ætli staðan sé í dag, og hvernig væri að borgaryfirvöld skoðuðu aðrar leiðir en bara strangt bann við nöglum, eftir að tíminn er orðin viðsjárverður ?

 

Svifryk og trjágróður.

 

Svifryk er fínasta gerð rykagna sem eiga greiða leið í öndunarfærin. Í vetur (2005) hefur mengun af völdum svifryks í Reykjavík verið töluvert í umræðunni. Einnig var mengun af völdum svifryks mikið áberandi á Akureyri á árinu.

Fram kom í Morgunblaðinu þann 6.12. að svifryk hafi farið 20 sinnum yfir heilsuverndarmörk á þessu ári á stöðinni í Grensási í Reykjavík, samkvæmt upplýsingum frá Umhverfissviði Reykjavíkurborgar.

Svifryk er talinn ein helsta orsök heilbrigðisvandamála sem rekja má til mengunar í borgum. Heilsuverndarmörk fyrir heilt ár eru 50 ug/m3 og að loftmengun fari ekki oftar yfir þau en í 35 skipti á hverju ári á einni mælinarstöð, en fjöldi skipta yfir heilsuverndarmörkum mun lækka á komandi árum samkvæmt reglugerð nr. 251/2002.

Á næsta ári er leyfilegur fjöldi 29 skipti en árið 2010 verður hann kominn niður í 7 skipti. Fyrirsjáanlegt er því að yfirvöld verði að grípa til að aðgerða á næstu árum. Reykjavíkurborg er að vinna að tillögum hvernig ráða megi bót á svifryksvandamálinu.

Ein þeirra leiða sem hægt er að fara til að berjast gegn svifryksmengun er aukin trjárækt í þéttbýli, ekki síst nærri umferðaræðum. Tré geta tekið upp sviftyksagnir auk þess sem þær setjast í barr og lauf. Laufblöðungur kannaði heimildir varðandi slík mál og fylgja nokkrar þeirra hér með. Virðast barrtré vera einna mikilvirkust við að sía/nema svifryk úr andrúmsloftinu og eðlilega bein fylgni á milli stærðar trjánna og græns yfirborðs þeirra. Kemur þá strax upp í hugann sitkagrenibeltið samsíða Miklubrautinni í Reykjavík.

Ef takast á að ná niður magni svifryks til að vernda heilsu þéttbýlisbúa er hugsanlega hægt að stórauka gróðursetningu trjáa samsíða umferðaræðum samhliða þeim aðgerðum sem geta dregið úr losun þess í andrúmsloftið. Þessi mál þlyrfti að skoða frekar.

Heimildir.

1. Urban Woodlands; their role in reducing the effects of particulate pollution Environmental Pollution. Volume 99, Issue 3. 1998 347 – 360 K.P. Beckett, P.H. Freer- Smith og G.Taylor.
2. The Urban forrest in Bejing and its roel in air pollution reduction. Urban Forestry &urban greening, Volume 3,Issue 2, 12 janúary 2005, Pages 65 – 78 Jun Yang, Joe Mc-Bride, Jinxing Zhou og Zhenyuan Sun.
3. 3. Http://www lifesci.sussex.ac.uk/home/Kevin _Beckett.

   Laufblöðungur, Fréttablað skógræktarfélags Íslands. 3. Tölublað 2005.

Planta meira greni við umferðargötur, er ef til vill góð lausn.