Blár dagur á Ísafirði í dag.

Dagurinn í dag er blár.

Nei ekki sorglega blár, heldur er liturinn á honum ekki bleikur eins og undanfarið heldur blár, sjáið bara sjálf.

Meira að segja fallega blár.

Aha hér má sjá smá bleikt ívaf. 

En fjöllin eru orði hvít aftur.

Svona er veðrið í dag. 

Svo tvær myndir fyrir Önnu frænku í Sveriga.

 

Afi og amma okkar.

Mamma og Inga Júl. 

Veður á Ísó í dag og smá-langloka um fiskiveiðar.

Veðrið í dag var svona;

 

Fyrst var dumbungur.

Eins og sjá má. 

En svo leið að hádegi, og þá var veðrið svona,

Bara hið besta veður eins og sjá má.

 

En ég setti hér inn um daginn langloku sem sennilega fáir nenntu að lesa nema bloggvinkona mín hún Jenný.  En ég ætla mér að setja hér inn aðra.  Þeir sem ekki nenna að lesa stoppi bara hér við fjöllin og lygnan fjörð.

 Hér kemur hún:

Ég skrifaði langloku um daginn um bændur og heimaslátrun, og lagði út af grein sem ég las í Bændablaðinu.   Málið er, að það sem ég ræddi þar, er voðalega líkt ástandinu sem er í sjávarútvegi.  Það eru tveir flöskuhálsar í þessu samfélagi, sem þyrfti að takmarka völdin hjá.  Það þarf að gerast með stjórnvaldsaðgerðum.  Alveg eins og sláturhúsaleyfishafar viðhalda einokun og halda uppi kjötverði hér á landi, með því að sitja einir að slátrun húsdýra, nema til heimabrúks, með allskyns ótrúlegum lagaflækjum og rugli, þá sitja stórútgerðarmenn að langstærstum hluta leyfa til að stjórna því hverjir mega veiða fiskinn í sjónum.  Þar er hvorki skeytt um heill sjávarbyggða, eða landsbyggðar yfirleitt, og heldur ekki verið að spá í skynsamlega nýtingu sjávarfangs.  Þar ríkir græðgin ein.  Og því miður alveg eins og í landbúnaðinum, hafa þeir stjórnvaldsboðin rétt til þessa arna.   Hér þarf að breyta um kúrs.  Ef menn vilja raunverulega halda landinu í byggð, en ekki bara stuðla að Borgríkinu Reykjavík.  Þetta var í huga Einar Odds áður en hann kvaddi þennan heim, í viðtali sem hann veitti Bæjarins Besta á Ísafirði, hafði hann einmitt áhyggjur af því að hér stefndi allt í þá átt að gera Ísland að Borgríki.  Mörgum stóreignamanninum hugnast það bara vel.  Þeir hugsa ekki um annað en útrás og gróða erlendis frá, þá flækist landsbyggðin bara fyrir þeim, í gróðabröltinu.   Hér verða örugglega einhverjir reiðir og segja að þetta sé bull og kjaftæði.  Sama er mér.  Hér áður fyrr byggðist landið upp í kring um sjávarútveginn, þeir bæjir voru sterkastir sem styst var á miðinn, eins og Ísafjörður til dæmis.  Hver sá maður sem eignaðist bát, gat farið út að veiða fisk og selja hann í frystihúsin, þurrkað hann, eða selja til Nigeríu sem skreið.  Faðir minn byrjaði einmitt svoleiðis með tvær hendur tómar, vann sig upp í góðar álnir með sínum dugnaði og útsjónarsemi.  Hann var einn af þessum forkólfum í sínu samfélagi, orð hans voru jafngild undirskrift, handsal hans á við löggiltan skjalapappír.  Þeir voru þannig þessir gömlu kappar, enda voru þeir burðarvirki sinnar sveitar.  Bóndi er bústólpi, var sagt um mektarbændur, gömlu sjávarútvegsbændurnir voru líka bústólpar.  Það var ekki sú uppákoma eða listaviðburður sem þeir styrktu ekki, eða ef einhver átti í örðugleikum, þá var í kyrrþey rétt hjálpandi hönd. Það er óravegur frá þessum veruleika í dag.  Nú verða þeir einir ríkir sem kunna á kerfið, kunna að hygla sjálfum sér og gefa skít í allt mannlegt samfélag.  Kemur þeim ekki við þó þeir rústi heilu byggðalögunum,  bara ef þeir græða nóg.   Enda hafa byggðirnar goldið fyrir þetta því miður.  Á æ fleiri stöðum á landsbyggðinni situr fólk eftir með sárt ennið.  Húsin verðlítil og ótrygg atvinna.  Veiðirétturinn var tekinn af þeim sem áttu að erfa landið.  Og settur í púkk til að gefa kvótagreifum, börnum þeirra og ættingjum.  Í dag getur enginn bleytt veiðarfæri í sjó, nema að spyrja um leyfi hjá fólki sem ef til vill aldrei hefur migið í saltan sjó.  Hvernig gat það gerst að þeir sem stunda sjóinn og verka aflann voru sviknir svo illa ?Jú, allt er þetta gert í nafni hagræðingar, og fiskverndar. En hvar er sú  hagræðing og fiskvernd?Satt að segja hafa skuldir sjávarútvegsins aldrei verið meiri, og fara síhækkandi.  Hvað varðar verndun fisksins, þá virkar kerfið sem menn fundu upp, þveröfugt, og afli fer síminnkanndi, og það má ekki einu sinni skoða það hvernig á því stendur.  Það má ekki ræða þessi mál, þau eru of viðkvæm fyrir þá sem fyrir þessu standa.  Það er vont að hafa slæma samvisku.   Það er að æra óstöðugan að tala um fiskveiðistjórnunarkerfið og hvað betur má fara og hvað þarf að gera, því svo oft hefur verið um það ritað langar greinar, góðar umræður og fagmenn, sem þekkja vel til, sagt sitt um þau mál.  En allt kemur fyrir ekki.  Þetta skal þagað í hel.  Okkur sagt að sjómennskan sé nú ekki lengur það afl sem hræri íslenskt samfélag ?Hvenær það geriðst veit ég ekki nákvæmlega, en ástandið eins og það er í dag, er einmitt vegna aðgerða stjórnvalda, sem færðu á sínum tíma nokkrum mönnum réttinn til að lifa og drottna, meðan aðrir sátu eftir .  Þeirra er skömmin.   Það alvarlega í þessu máli öllu, og það sem er hvað mest óþolandi í kerfinu, er hvernig menn eru gerðir að glæpamönnum, án þess að þeir geri nokkurn skapaðan hlut af sér, nema að reyna að bjarga sér.  Síðan kvótinn var settur á, verða menn að hafa slíkan til að róa til fiskjar.  En málið er að fiskurinn í sjónum kann ekki að lesa og veit ekki að þessi bátur er búinn með sinn kvóta,  og þó hann megi veiða ýsu, þá er bannað að koma með þorsk.  En segjum svo að við skulum segja 45 þorskar komi nú upp með ýsuaflanum.  Hvað gerir sjómaðurinn þá ? Hann má ekki koma með hann í land, hann má heldur ekki kasta honum útbyrðis.  Það er alveg sama hvað hann gerir, hann er orðin að glæpamanni.  Ég segi er þetta hægt ?Þetta er samt minnsta vandamálið, því þetta kvótakerfi býður einfaldlega upp á brottkast, því þegar menn eru með svona takmarkanir, þá vilja þeir koma með góðan afla að landi.  Sjómönnum er því oftar en ekki uppálagt af útgerðarmanninum að koma bara með stóra fiskinn að landi.  Honum er alveg sama hvernig það er gert.  Og það veiðir enginn bara stóran fisk.  Sá litli slæðist alltaf með, og hlýtur þau örlög að verða kastað dauðum útbyrðis.   Ef fólkið sem stjórnar veit þetta ekki, eða heldur að þetta sé öðruvísi, þá ætti það að fá sér aðra vinnu.  En ég er alveg viss um að ráðamaður,  segjum ráðherra,   tala nú ekki um ef hann  er alinn upp í litlu sjávarþorpi úti á landi og á auk þess sitt undir því að vera sonur útgerðarmanns, veit betur.  Sem þýðir að svoleiðis maður lokar augunum fyrir vandamálinu.  Vill ekki vita af því, eða finnst þægilegra að láta þetta bara danka.  Meðan öll þjóðin tapar gífurlegum verðmætum í formi brottkasts, gambls með veiðiréttindi og skipti á aflaverðmætum og sumarhöllum á Malibú, þá situr lítill karl og finnst hann vera beittur rosalega miklu þrýstingi.    Ég myndi vilja sá hve miklum fjármunum ríkissjóður og við öll höfum tapað á þjóðarvísu á þessu arfavitlausa kerfi og afleiðingum þess.  Og það er fyrir utan erfiðleika og persónulega harmleiki um allt land, þar sem fólk er að missa lifibrauðið, lífsstarfið gert að engu, meðan púkinn á fjósbitanum fitnar sem aldrei fyrr.  Og stendur ekki í stjórnarskránni eitthvað um að allir eigi sama rétt hér á landinu.  Eða á það bara við um suma en ekki aðra.   Er þetta ekki bara spurning um Litla Jón og Séra Jón ?

 

Ég má tala um hvað sem ég vil í eldhúsinu heima hjá mér, sagði konan....

Nei reyndar veit ég ekki um manneskju sem hefur sagt það, en eflaust hafa flestir hugsað það. En er það nú alveg svo, já ef til vill. En ef það hefði verið sagt, það kemur engum við hvað ég segi í eldhúsinu heima hjá mér, þá er það bara ekki þannig.

 

Þegar fólk talar rætið um annað fólk, sérstaklega um foreldra annarra barna í skólanum sem þeirra börn eru í, þá er það EKKi einkamál.

 

Ég er reyndar öskrandi reið inn í mér í dag. Þið sem eruð að slúðra um líf annars fólks, sérstaklega um atburði sem hafa gerst fyrir mörgum árum. Rifa það upp fyrir börnunum ykkar, eða svo þau heyri. Þið eruð að setja af stað ferli sem erfitt er að ráða við.

 

Þið eruð að setja af stað atburðarrás sem þriðji aðili, barn í þessu tilfell, algjörlega saklaust verður fyrir barðinu á. Gerir lífið í skólanum að martröð. Og kallar á allskonar erfiðleika aðra.

 

Ég vona að þeir sem svona haga sér lesi þessi orð mín og kunni að skammast sín. Ég vona líka að þeir og aðrir hugsi sig um í næsta skipti sem þeir þurfa að rakka niður samferðamenn sína, sem geta ekki varið sig . Auðvitað getur enginn varist níði eða slúðri, það á sér oftast stað innan veggja, þar sem tveir eða nokkrir heyra. En þeir sem af einhverjum ástæðum hafa átt erfitt, liggja betur við höggi en hinir sem hafa sitt á hreinu. En í mínum huga er svona baktal og slefburður eitt af því ómerkilegasta sem fólk leggur fyrir sig. Sérstaklega í eldhúsinu heima, þar sem börnin verða vitni að slíku, og bera það áfram inn í sitt samfélag, skólann, og geta eitrað út frá sér.

 

Við eigum að hugsa aðeins lengra fram í tímann. Sérstaklega ef okkar eigin börn eru nú ekki alveg í andlegu jafnvægi. Sum börn eru það nefnilega ekki, og slúðursagan okkar getur gefið þeim tækifæri til að upphefja sjáfan sig með því að niðurlægja annað barn. Þetta er ef til vill ekki fallega sagt, en svona er þetta bara. Það er örugglega ekki ætlunin þegar maður talar á svona máta. En ég bendi ykkur hér með á, að svona getur þetta farið. Hver vill bera ábyrgð á því að særa einstakling sem er bara 10 ára. Það er ekki bara verið að særa og meiða barnið sjálft heldur líka fólkið í kring um það. Foreldrana, sem hafa tilfinningar, eru brotnar manneskjur og mega ef til vill ekki við miklu, og aðra sem í kring um barnið eru.

 

Ég geri mér grein fyrir að það er fólk sem líður ekki vel á sálinni, sem gerir svona lagað. Einhvernveginn heldur fólk að með því að benda á eitthvað sem er ennþá verra, geri manni lífið léttara. En það er bara ekki þannig. Þegar maður talar illa um náungan, þá líður manni ennþá verr. Því allt sem maður sendir frá sér kemur tíu sinnum magnaðra til baka. Þess vegna er mikilvægt fyrir þá sem þannig eru stemmdir, að vinna frekar í sínu eigin sálarlífi. Finna sjálfan sig, og laga brotinn sem einhversstaðar hafa látið undan á lífsleiðinni. Reyna frekar að hugsa jákvætt, og hætta að velta sér upp úr eymd annarra, en huga frekar að sinni eigin velferð. Það gefst alltaf miklu betur. Það er eiginlega alveg undravert, hvað það getur breytt manni til hins betra, og vel þess virði að prófa það allavega.

 

Þess vegna vil ég skora á alla, að hugsa sinn gang. Þegar þörfin á að baknaga einhvern verður yfirþyrmandi, að taka sjálfum sér tak, og senda frekar út litla bæn til viðkomandi. Biðja Guð um að senda sitt ljós og kærleika. Og við sjálf munum finna að við hvert eitt slíkt tilvik, verðum við sjálf betri manneskjur.

 

Þess vegna ætla ég nú að senda ykkur kæru foreldra og börn sem vöktu mína reiði,  litla bæn, megi allir góðir vættir vaka með ykkur og vernda, og megi þið lesa þetta og ákveða að prófa líka að gera slíkt hið sama.

Veðrið í dag.

Jæja þá er það himininn í dag.  Hér kemur hann.

Flottur ekki satt?

Það var eiginlega eins og í ævintýri.,

ég er ekki að ýkja sko.

Þessi gæti heitið leikur að ljósum.

Svo er það þessi gamli góði að verða fullur einu sinni enn. 

En ég er á kafi í stússi.  Knús til ykkar allra.

 

Hið venjulega veðurfar á Ísafirði.

Veðrið í dag var rólegra en í gær. Fallegt veður og frekar stillt.  Það eru samt þessir litir sem ég elska.  Þegar sólin skín gegnum skýin og myndar þessa fallegu liti.  Ég tók aldrei eftir þessu meðan ég var yngri, fyrr en ungar konur komu hingað að vinna í rækjuverksmiðju sem faðir minn átti.  Þær voru heillaðar af litunum, og bentu mér heimamanneskjunni á þá dýrð.

Ætli þetta sé eldgos ?

Nei bara sólroðið ský hehehe.

Eða þannig.

eitthvað verðum við að hafa í stað sólarininar.

Hér sjáum við áhaldahús bæjarins og orkubúið.  Og svo út Stakkanesið.

Og það hefur tekið mikið snjóinn af Snæfjallaströndinni eins og sést hér.

Ég var að taka upp gamlar myndir sem ég var búin að týna.  Hér má sjá stubbinn minn þegar hann var bara 2ja til þriggja ára.

Maður spilar á gítar,

Eða er það ef til vill Kontrabassi hehehe...

 

 

Smá verðurfregnir undir svefninn.

Lognið var dálítið að flýta sér í dag.

Eins og sjá má á sjónum.

Þessi litli stubbur kom og heimsótti ömmu í dag. En ég er á kafi í pappírum. 

Vonandi eigið þið góðan nætursvefn.

Það var reyndar alveg dásamlegt kvöldið í gær hjá mér.  Þau komu aftur pólsku kvikmyndagerðamennirnir og ég hafði hringt i fólk sem var næmt og sér ýmislegt.  Við áttum yndislega kvöldstund með álfum og allskonar vættum.  Það lá við að húsið tækist á loft orkan var þvílík.  Það er voðalega notalegt að fylla andann svona með góðum hugsunum. 

Bændablaðið er eitt af mínum uppáhalds.

Bændablaðið er eitt af mínum uppáhaldsblöðum.  Ég las þessa grein í nýjasta blaðinu, og varð satt að segja dálítið klumsa.  Ég hef líka ýmislegt við hana að athuga, ég ætla að setja það inn hér á eftir. Þið verðið að afsaka hvað þetta er langt hjá mér. En mér er dálítið mikið fyrir út af þessu, þar sem ég er einlægur fylgjandi heimaslátrun og verkefninu”Beint frá býli” eða “Frá haga til maga”.

 

Hér er greinin.

  

Er heimaslátrun forsenta heimavinnslu ?

  

Mikið hefur verið rætt um heimavinnslu afurða á bændabýlum nú á liðnlum vikum. Því miður hefur sú umræða einkennst af því að lagt hefur verið samasem merki á milli heimavinnslu og heimaslátrunar.  Þarna eru á ferðinni ólíkir hlutir og þær reglur sem gilda um slátrun að mörgu leyti mun flóknari og erfiðari í framkvæmd heldur en t.d. reglur um kjörvinnslu.  Nægir þar t.d. að nefna að gerð er sú eðlilega og sjálfsagða krafa að dýralæknar séu viðstaddir slátrun til að tryggja að einungis kjöt af heilbrigðum dýrum komist á borð neytenda. Kjöt sem kemur frá vinðurkenndu sláturhúsi og er selt til heimavinnslu er því heilbrigt og ómengað.  Ef um heimaslátrun er að ræða er enginn trygging fyrir þessu, eða a.m.k. misgóð trygging, því ekki eru allir vertakar við heimaslátrun með menntun dýralækna!

Þegar kemur að vinnslu kjötafurða er ekki gerð krafa um að eftirlitsaðilar séu viðstaddir vinnslu en vinna þarf eftir viðurkenndu gæðakerfi, og einungis vinna úr kjöti sem hefur verið stimplað af dýralækni.

Í síðasta Bændablaði er vitnað í verktaka sem vinnur við heimaslátrun, eða gefur sig allavega út fyrir það. Í greininni er einnig sagt að heimaslátrað kjöt megi ekki setja á markað vegna þess að aðbúnaður við slátrunina sé óviðeigandi.  Er þetta óeðlileg krafa ? Er ekki eðlilegt að kjöt sem sett er á markað hafi verið unnið við viðunandi aðstsæður ?  Sagt er að mikill áhugi sé á að slakað verði á reglum svo auðveldara verði fyrir bændur og verktaka þeirra að sinna heimaslátrun. Í greininni er einnig bent á að sláturkostnaður fullbúins sláturhúss, sem uppfyllir allar reglur til slátrunar og sölu kjöts á innlenda sem erlenda markaði sé 105 kr. Kg. sem samsvarar 1.575 kr. Á lambið.  Þetta getur varla talist eðlilegur samabnurður, þarna er verið að bera saman hina marfrægu ávexti epli og appelsínur, sem eins og flestir vita eru gjörlólíkir.

Í sömu forsíðugrein og vitnað er til hérað ofan, kemur fram að áhugi sé hjá bændum í heilu sveitunum að taka sig saman um að byggja og reka sláturhús, sem þeir myndu vinna í. Rétt er aðbenda á að svona var þetta. Það var sláturhús í hverri sveit, jafnvel fleiri en eitt og fleiri en tvö.  Þar unnu bændur við slátrun og frágang afurða.  Víða geta bændur fengið vinnu í sláturhúsum, en áhuginn er takmarkaður.

Því miður fór það reyndar svo að fjölmörg þessara litlu sláturhúsa fóru í þrot og bændur, viðskiptavinir þeirra og oft eigendur, urðu fyrir þungum búsifjum.  Öðrum var lokað þegar rekstraraðilar sáu fram á að ekki var lengur grundvöllur fyrir rekstrinum.  Það var ekki fyrir forgögu stjórnvalda að þessum litlu sláturúsum var lokað og rekstri þeirra hætt. Eigendur þeirra sem í mjög mörgum tilfellum voru bændur tóku þessar ákvarðanir.  Rekstrinum var m.a. hætt vegna þess að ekki voru til fjármunir til endurnýjunar á húsakosti, vélum og tækjum þannig að ekki var hægt að uppfylla eðlilegar kröfur um aðbúnað og hollustuhætti og trygggja öryggi á heilnæmi afurðanna og erfitt að fá hæft starfsfólk til starfa.

Vel má vera að heimavinnsla afurða í sveitum sé góður kostur, en hafa verður í huga að aðstæður eru misjafnar og heimavinnsla hentar alls ekki öllum, eða alls staðar. Heimaslátrun kallar víðast hvar á allmiklar fjárefestingar svo hægt sé að uppfylla lágmakrskröfur, þótt ekki væri nema um urðun úrgangs, hreinlæti og eðlilegt eftirlit. Sláturleyfishafar hafa fullan skilning á vilja bænda til að auka tekjur sínar og eru að sjálfsögðu reiðubúnir til að selja bændum kjöt, eða verktökuslátrun eins og aðrir verktakar. Reglur verða uppfylltar og slátrunin fer farm við tryggar aðstæður sem tryggir best hag neytenda og bænda til framtíðar.  Lambakjötið getur eftir sem áður komið beint frá býlinu, rekjanleikinn er tryggður, en heimaslátrun er alls ekki forsenda heimavinnslu kjötafurða.

 

Forsenda þess að heimavinnsla afurða, ekki aðeins kjötafurða geti nokkurn tíman orðið arðbær er markaðsstarfið.  Byrja þarf á að finna markaðinn, finna kaupendur að afurðunum, skapa sérstöðu t.d. með ónverjulegum vörum, eða vörum sem hugsanlega eiga skírskotuní menningu eða sögu viðkomandi sveitar.  Selja söguna, selja ímyndina – það er þetta sem er forsenda heimasinnslu – ekki heimaslátrun.   

Grein endar.

  

 

Greinin er reyndar dálítið fyndinn að mínu mati.  Hér er alveg greinilegt að sláturhúsaleyfishafar eru farnir að ugga um sinn hag, og farnir að klóra í bakkann.  Við skulum líta nánar á ýmsar fullyrðingar hér;

 

                                                                       000

 

 Þarna eru á ferðinni ólíkir hlutir og þær reglur sem gilda um slátrun að mörgu leyti mun flóknari og erfiðari í framkvæmd heldur en t.d. reglur um kjörvinnslu.  Nægir þar t.d. að nefna að gerð er sú eðlilega og sjálfsagða krafa að dýralæknar séu viðstaddir slátrun til að tryggja að einungis kjöt af heilbrigðum dýrum komist á borð neytenda. Kjöt sem kemur frá vinðurkenndu sláturhúsi og er selt til heimavinnslu er því heilbrigt og ómengað.  Ef um heimaslátrun er að ræða er enginn trygging fyrir þessu, eða a.m.k. misgóð trygging, því ekki eru allir vertakar við heimaslátrun með menntun dýralækna!  

                                                                        000

Hér er hátt reitt til höggs.  Af hverju þurfa reglurnar að vera svona strangar við slátrun ? Heilbrigð dýr ? hvað með öll dýrin hreindýr, gæsir, rjúpur sem slátrað er upp um fjöll og fyrnindi ? er heilbrigði þeirra skoðað áður en veiðimaðurinn fer með þau til söluaðila ?  Eða gildir heilbrigðissjónarmiðið bara um þau dýr sem er slátrað í sláturhúsum ?Dýralæknar hvað, eru ekki dýralæknar á flestum stöðum á landinu, og hvað mælir á móti því að þeir bændur sem taka sig saman um að reka sláturhús, fái dýralækni til að vinna og fylgjast með heilbrigði dýranna. En ég segi umhyggja sláturhúsaleyfishafanna í þessu sambandi er í beinu sambandi við pyngju þeirra sjálfra.   

                                                                         000

Þegar kemur að vinnslu kjötafurða er ekki gerð krafa um að eftirlitsaðilar séu viðstaddir vinnslu en vinna þarf eftir viðurkenndu gæðakerfi, og einungis vinna úr kjöti sem hefur verið stimplað af dýralækni. 

                                                                      000

 Voila, nú má allt í einu treysta bændunum til að vinna eftir viðurkenndu gæðakerfi, vinnslan er allt annað mál en heilbrigði sláturdýra eða hvað ??Að mínu viti er mesta hættan á sýkingu einmitt í vinnslunni, salmonella og allskonar saurgerlar eru þar hættulegastir.  Svo að þar fauk út í buskann forsendan fyrir slátruninni á hættulausu svæði.   

                                                                      000

Í síðasta Bændablaði er vitnað í verktaka sem vinnur við heimaslátrun, eða gefur sig allavega út fyrir það. Í greininni er einnig sagt að heimaslátrað kjöt megi ekki setja á markað vegna þess að aðbúnaður við slátrunina sé óviðeigandi.  Er þetta óeðlileg krafa ?  

                                                                   000

Krafan er í sjálfu sér ekki óréttmæt, en hún er bara túlkuð fullþröngt, til að þóknast þeim sem nú hafa sláturleyfin.  Það hefur komið fram að allstaðar annarsstaðar í Evrópusambandinu er leyfð heimaslátrun.  Þessi túlkun er því stjórnvalda til að viðhalda kerfi sem komið hefur verið á og þarf að afnema.  

                                                                 000

Er ekki eðlilegt að kjöt sem sett er á markað hafi verið unnið við viðunandi aðstæður ?  Sagt er að mikill áhugi sé á að slakað verði á reglum svo auðveldara verði fyrir bændur og verktaka þeirra að sinna heimaslátrun. Í greininni er einnig bent á að sláturkostnaður fullbúins sláturhúss, sem uppfyllir allar reglur til slátrunar og sölu kjöts á innlenda sem erlenda markaði sé 105 kr. Kg. sem samsvarar 1.575 kr. Á lambið.  Þetta getur varla talist eðlilegur samaburður, þarna er verið að bera saman hina marfrægu ávexti epli og appelsínur, sem eins og flestir vita eru gjörlólíkir.   

                                                                     000

Hvaða epli og appelsínum er verið að blanda saman þarna.  Þetta er mismunur á slátukostnaði við heimaslátrun verktaka og svo sláturkostnaði leyfishafa.  Þeir hafa lengi makað sinn krók á kostnað bændanna.  Og komin tími til að hafa þarna meira frjálsræði.    

                                                                   000

 Í sömu forsíðugrein og vitnað er til hérað ofan, kemur fram að áhugi sé hjá bændum í heilu sveitunum að taka sig saman um að byggja og reka sláturhús, sem þeir myndu vinna í. Rétt er aðbenda á að svona var þetta. Það var sláturhús í hverri sveit, jafnvel fleiri en eitt og fleiri en tvö.  Þar unnu bændur við slátrun og frágang afurða.  Víða geta bændur fengið vinnu í sláturhúsum, en áhuginn er takmarkaður. Því miður fór það reyndar svo að fjölmörg þessara litlu sláturhúsa fóru í þrot og bændur, viðskiptavinir þeirra og oft eigendur, urðu fyrir þungum búsifjum.  Öðrum var lokað þegar rekstraraðilar sáu fram á að ekki var lengur grundvöllur fyrir rekstrinum.  Það var ekki fyrir forgögu stjórnvalda að þessum litlu sláturúsum var lokað og rekstri þeirra hætt. Eigendur þeirra sem í mjög mörgum tilfellum voru bændur tóku þessar ákvarðanir.  Rekstrinum var m.a. hætt vegna þess að ekki voru til fjármunir til endurnýjunar á húsakosti, vélum og tækjum þannig að ekki var hægt að uppfylla eðlilegar kröfur um aðbúnað og hollustuhætti og trygggja öryggi á heilnæmi afurðanna og erfitt að fá hæft starfsfólk til starfa.  

                                                              000

Jamm, þetta getur verið rétt að hluta til.  En ég man nú svo langt aftur að það var ýmislegt í gangi til að drepa niður þessi sláturhús.  Gamla SÍSveldið var ekki par ánægt með að bændurnir færu sjálfir að sjá um sína slátrun, koma sér undan okinu, slaferíinu sem viðgekkst á þessum tíma, þegar bændur lögðu inn sláturfé, og fengu ekki greitt nema hluta af innlögn sinni, dágóðum hluta var svo haldið eftir og menn fengu einu og hálfu ári seinna, sem uppót.  Menn fengu svo að taka út vörur í kaupfélaginu út á væntanlegar greiðslur.  Eru þessir viðskiptahættir í lagi ?  Ég segi nei, og von að bændurnir reyndu að komast undan okinu.  Ég man eftir sögusögnum sem var komið á kreik um músagang i sláturhúsi vestur á fjörðum.  Því fylgdi almannarómur sem sagði að þetta væri runnið undan rifjum SÍS til að láta loka sláturhúsinu. Ég man vel eftir þegar Verslun hér á Ísafirði, framsækinn ungur maður, vildi versla við bændurna sjálfa og kaupa beint frá þeirra sláturhúsi, að Kaupfélagið hér neitaði að selja kaupmanninum kjöt, eftir sláturtíðina, svo hann neyddist til að hætta þeirri verslun, svo er ekki von að einhversstaðar láti eitthvað undan við svoleiðis ástæður.  Menn ættu því að tala varlega um hvað hafi orsakað það að litlu sláturhúsin fóru á hausinn. Það var ekki vegna áhyggna af hollustuháttum eða áhuga á heilnæmi sem varð bændum að falli þarna, heldur eingöngu græðgi manna sem vildu hafa allt í sinni greip.  Það voru hér reglur í gangi að sláturhúsaleyfishafar fengu greitt fyrir að geyma kjöt og smjör, svo þeir voru ekkert ásæknir í að selja, því voru hér kjötfjöll og smjörfjöll, sem hrönnuðust upp.  Það er því ekki rétt, að stjórnvöld hafi verið saklaus af þessu.  Þau stóðu einfaldlega með SÍSveldinu, og settu reglurnar.   Svo kemur þessi dásamlegi kafli í lok greinarinnar:  

                                                                      000

Vel má vera að heimavinnsla afurða í sveitum sé góður kostur, en hafa verður í huga að aðstæður eru misjafnar og heimavinnsla hentar alls ekki öllum, eða alls staðar. Heimaslátrun kallar víðast hvar á allmiklar fjárefestingar svo hægt sé að uppfylla lágmarkskröfur, þótt ekki væri nema um urðun úrgangs, hreinlæti og eðlilegt eftirlit. Sláturleyfishafar hafa fullan skilning á vilja bænda til að auka tekjur sínar og eru að sjálfsögðu reiðubúnir til að selja bændum kjöt, eða verktökuslátrun eins og aðrir verktakar. Reglur verða uppfylltar og slátrunin fer fram við tryggar aðstæður sem tryggir best hag neytenda og bænda til framtíðar.  Lambakjötið getur eftir sem áður komið beint frá býlinu, rekjanleikinn er tryggður, en heimaslátrun er alls ekki forsenda heimavinnslu kjötafurða.

                                                                          000

  Það er nú einmitt það. Sumsé allt byggist á því að sláturleyfishafar fái áfram að okra á slátruninni, þá má leyfa bændunum að verka kjötið heima.  Við trygga aðstöðu og tryggja best hag neytenda og bænda til framtíðar.  Ekkert minna en það.

 Mig langar í þessu sambandi spyrja; hversu margir hafa dáið af völdum mengunar við heimaslátrun.  Og í því sambandi fyrst það er svona hættulegt að leyfa bændum að slátra heima, hvers vegna er þeim þá leyft að slátra heima yfir höfuð, mega þeir þá bara drepast og þeirra fjölskyldur ?Og ég segi nú bara; bændur þessa lands, haldið ótrauðir áfram að hamra á því að fá að fullnýta ykkar afurðir sjálfir.  Þetta með markaðin, ég er alveg viss um að það er ekki hörgull á fólki sem vill kaupa kjötið beint af býli.  Maður fær þá ef til vill almennilega sviðna hausa, og getur keypt vambir og vélundu aftur.Hvað varðar urðun, úrgangs, þá er ég viss um að það verður ekki vandamálið.  Ég vil allavega sjá að þarna verði meira frelsi og að bændur hér á landi búi ekki við meira helsi en kollegar þeirra annarsstaðar í Evrópu.  En eitt af aðalatriðum í mínum huga er samt að þá minnkar þessi hryllilegi flutningur á sláturdýrum milli landsfjórðunga, þar sem bæði er farið illa með dýrin, og líka mengun af völdum hlands og drullu sem lekur úr bílum yfir margar sauðfjárveikivarnargirðingar. Auk þess sem þessi ráðstöfun mun að öllum líkindum lengja sláturtímann og menn geta lengur keypt kjöt af nýslátruðu.  Og má ég líka benda á að það er nánast útilokað fyrir bændur sem langt eiga í sláturhús að vera með stórgripi til kjöteldis.   

Ljós, litir og fjallafegurð.

Það er óhætt að segja að dagurinn í dag hafi verið fallegur veðurfarslega séð.  Og litadýrðin eins og við er að búast á þessum árstíma.  Þegar sólin kemst ekki alla leið niður, en sendir okkur liti sína gegnum skýin.

Samspil ljóss og skugga.

Fjöllin mín taka á sig ýmsar myndir og lit á þessum tíma.

Og skömmu síðar er allt orðið blátt.  Er ekki náttúran dásamleg.

Allar teknar í dag.  En á mismunandi tíma.

Á svona degi er bara gott að rölta aðeins um kirkjugarða.  Og skoða falleg leiði.  Þetta hér er alveg sérstakt tekinn fyrir góðan vin. 

Og fuglinn vakir yfir ástvini.

Það er óhætt að segja að þessi ágætu hjón hafi sett svip sinn á bæinn hér í eina tíð. Og ekki síður afkomendur þeirra. 

Eins og sjá má, þá er næg sól á Snæfjallaströndinni, svo við sjáum hana alltaf, þó hún brosi ekki í augun á okkur.

Prinsessan mín kom svo hér í heimsókn til ömmu.

En það komu fleiri í heimsókn í dag.  Rithöfundarnir Þorsteinn Antonsson og Norma Richie litu við. Norma er gömul vinkona mín frá fyrri tíð, og það var virkilega gaman að fá þau í heimsókn.

Þegar ég sagði þeim að hingað kæmu í kvöld pólskir kvikmyndatökumenn, með álfaleitina(þeir sömu og í fyrradag) hló Norma og sagði að Þorsteinn væri mesti álfurinn af öllum.

Hann neitaði að koma í kvöld og ræða við þau, en fór út í bíl og náði í bók sem hann sagði að ég mætti sýna þeim.  En það er heildarsögusafn um álfa og huldfólk sem hann og Anna María Þorsteinsdóttir sáu um útgáfu á Ólandssaga, heitir hún.

Og svo færði hann mér að gjöf bók sem hann hefur séð um útgáfu á líka Undir sagnamána, eftir Steingrím Thorsteinsson, smásagnasafn ævintýra.

Svo það er nú ekki amalegt að fá svo góðar gjafir. 

Þá er jólalesturinn treystur hjá mér.

Sólin kveður ísfirðinga í bili.

Eins og ég sagði áður, þá braust sólin aðeins fram í dag.  Með erfiðismunum kleif hún upp yfir fjallatinda og brosti framan í okkur sem ekki búum á Eyrinni.

Dýrðin ein ekki satt.

Varð eiginlega að setja myndirnar hér inn.

Það er svona dálítill söknuður í þessu.  Því það verður langt þangað til hún kemur aftur, eða ekki fyrr en 25. janúar, sem hún sést niður í bæ, við hin fáum hana nokkru fyrr.  Um miðjan mánuðin byrjar hún að fikra sig niður eftir fjöllunum og sést svo loks í Sólgötunni, sem ber nafn hennar út af því, þann 25. janúar.

En að öðru einn barnabarni kom í heimsókn í dag, Sóley Ebba, hún er mikil tónlistarkona og þau afi tóku smá seríu saman.

Klarinettinn þandur undir leiðsögn afa.

Og svo voru tekin jólalög.  Alltaf jafn gaman að svoleiðis. 

Veðrið og fjöllinn.

Gleðilegan sunnudag. Hér eru nokkrar myndir fyrir fjallafólkið mitt.  Það er fallegur en kaldur dagur.  Og nú sést sólin ekki lengur, nema bara á fjallatoppum.

Já hún sést aðeins í glimti.

Eyrarfjallið er svo hátt, að það nær geislum hennar vel.

Ský eru eins og myndtjald sem endurvarpar geislunum niður til okkar.

Og varpa þessu sérkennilegu litum á hafflötinn. 

Njótið dagsins hver sem þið eruð elskurnar.  Ég hef fengið margar fallegar kveðjur frá ykkur, það hvetur mig til að huga að því að senda svona myndir.  Ykkur er líka óhætt að tjá ykkur hér, og jafnvel biðja um myndir af einhverju sérstöku.